MAKALE

Bir konuda bir gerçeği açıklamak, bir görüşü kanıtlarıyla birlikte ortaya koymak, bir konuda görüş ve düşünceler öne sürmek, bir düşünceyi savunmak veya desteklemek için yazılan yazılara makale denir.

Makaleler “gazete makaleleri” ve “bilimsel makaleler” olmak üzere ikiye ayrılır. Gazete makaleleri gazetede yayınlandıkları için daha güncel konuları içerir. Bilimsel makaleler ise belirli bir alanda uzmanlaşmış bilim adamları tarafından yazılır. Gazete makalelerine göre bilimsellik daha ağır basar. Bu yüzden terimlere dayalı bir anlatım vardır.

Makale Türünün Genel Özellikleri

Makaleler; araştırma, bilim, toplumsal, sanatsal, ekonomi gibi hemen her alanda yazılabilir.

Makaleler bir görüş veya düşünceyi kanıt göstererek ispatlamak amacıyla yazılan yazılardır.

Makaleler, nesnel bir bakış açısıyla ve resmi bir üslupla kaleme alınır. İfadeler açık ve anlaşılırdır.

Makalelerde dil göndergesel işlev ile kullanılır.

Makalelerde öne sürülen düşünce ayrıntılı bir şekilde işlenir, bunun için makalelerde sınır aranmaz

Makalede ortaya konulan düşünceler uzun süren bir araştırma döneminden sonra, bilimsel verilere dayanan objektif bir bakış açısıyla ortaya konur.

Makalelerde açıklayıcı anlatım, örneklendirme, tanık gösterme, sayısal verilerden yararlanma gibi anlatım türleri ve düşünceyi geliştirme metotları kullanılır.

Makale yazarı objektif bir bakış açısıyla, nesnel bir anlatımla konuyu derinlemesine işler.

Makalede tezimizi ispatlamak için özetleme ve alıntılama tekniği sıkça kullanılır, bunlar da kaynak bölümünde gösterilir. Bazı makale yazılarında paragrafın bitiminde de kaynak gösterilebilir.

Makaleler bilimsel makaleler ve gazete makaleleri olmak üzere ikiye ayrılır. Gazete makaleleri daha güncel konuları daha yüzeysel olarak ele alır.

Makaleler gazete dergi ve internet gibi yayın organlarında yayınlanır.

Makaleler giriş, gelişme ve sonuç bölümlerinden oluşur.

Makalenin Bölümleri

Giriş Bölümü: Makalenin en kısa bölümüdür. Ayrıntıya girmeden konuya giriş yapılır. Okurun ilgisini çekecek cümleler kullanılarak makalenin devamını okumaya teşvik edilir.

Gelişme Bölümü: Giriş bölümünde bahsedilen konunun açıklandığı, işlendiği, örneklerle genişletildiği bölümdür. Bu bölümde giriş bölümünde bahsedilen konu, tez ispatlanmaya çalışılır. Açıklamalar örnek göstermeler, tanık göstermeler sayısal veriler gibi çeşitli metotlardan yararlanılarak ortaya konulan tez ispatlanır veya çürütür.

Sonuç Bölümü: Bu bölüme özetleme bölümü de diyebiliriz. Giriş bölümünde ileri sürülen, gelişme bölümünde açıklanan konu sonuç bölümünde birkaç paragrafla sonuca bağlanır, bir nevi özetlenir.

Makale Gürünün Türk Edebiyatındaki Gelişimi

Makalenin Türk edebiyatına girişi gazetenin ortaya çıkmasıyla olmuştur. Tanzimat yıllarında gelişmeye başlayan bu türün ilk örneğini Şinasi tarafından yazılmış olan Tercüman-ı Ahval Mukaddimesi oluşturmaktadır.

Gazete ile birlikte makale yazıları çoğalmış dönemin hemen hemen her sanatçısı çok sayıda makale yazmıştır.

Edebiyatımızda Tanınmış Makaleler

Şinasi – Mukaddime

Ziya Paşa – Şiir ve İnşa

Ahmet Mithat Efendi – Dekadanlar

Namık Kemal – Lisanı Osmaniye’nin Edebiyatı Hakkında Bazı Mülahazatı Şamildir

Recaizade Mahmut Ekrem: Zemzeme (Ön sözü)

Muallim Naci: Demdeme (Ön sözü)

Ömer Seyfettin – Yeni Lisan

Hüseyin Cahit Yalçın – Kavgalarım, Edebiyat ve Hukuk (Fransızcadan çeviri)

Ziya Gökalp – Makaleler

Ali Canip Yöntem – Milli Edebiyat Meselesi, Cenap Bey’le Münakaşalarım

Ali Ekrem Bolayır – Şiirimiz

Mehmet Kaplan – Edebiyat Üzerine Araştırmalar

Ahmet Hamdi Tanpınar – Edebiyat Üzerine Makaleler

Bilimsel metinler ile edebi metinlerin özelliklerini şöyle karşılaştırabiliriz.

Bilimsel Metinler	Edebi Metinler
Bilgi vermek amacıyla yazılır. Kesinlik vardır. Nesnel bir bilgidir Üslup kaygısı yoktur. Açıklayıcı, tamamlayıcı gibi anlatım türleri kullanılır. Söz sanatları kullanılmaz. Dil göndergesel işlevindedir.	Estetik zevk ve duygu vermek amacıyla yazılır Kesinlik yoktur. Öznel bir bilgidir. Üslup kaygısı vardır. Betimleyici ve öyküleyici gibi anlatım türleri vardır. Söz sanatları kullanılır. Dil sanatsal işlevindedir.

.