NECATÎ BEY

GAZEL	Günümüz Türkçesiyle
1. Çıkalı göklere âhım şereri döne döne Yandı kandîl-i sipihrin ciğeri döne döne	Ahımın kıvılcımları döne döne göklere çıktığından beri felek kandilinin (güneşin) ciğeri döne döne yandı.
2. Ayağı yer mi basar zülfüne berdâr olanın Zevk u şevk ile verir cân u seri döne döne	Senin saçına asılanın ayağı yere mi basar? O zevk ve mutlulukla canını ve başını döne döne verir.
3. Şâm-ı zülfünle gönül Mısrı harâb oldu diyü Sana iletti kebûter haberi döne döne	Güvercin, Şam şehrini andıran saçın ile Mısır ülkesini andıran güzelliğin harap olduğu haberini döne döne sana iletti.
4. Sen durup raks edesin karşına ben boynum eğem İne zülfün kuca sen sîm-beri döne döne	Sen kalkıp raks edesin, saçların inip sen beyaz göğüslüyü kucaklasın, ben ise karşında boynumu eğip durayım!
5. Ka’be olmasa kapın ay ile gün leyl ü nehâr Eylemezlerdi tavâf ol güzeri döne döne	Senin kapın Kâbe gibi (değerli) olmasaydı, ay ve güneş gece gündüz orayı tekrar tekrar tavaf edip etrafında dönmezlerdi.
6. Sen olasın diye yer yer asılıp âyineler Gelene gidene eyler nazarı döne döne	Yer yer asılmış olan aynalar, sen olabilirsin diye gelen gidene döne döne bakarlar.
7. Ey Necâtî yaraşır mutribi şeh meclisinin Raks vurup okuya bu şi’r-i teri döne döne	Ey Necatî! Padişah meclisinin çalgıcısı bu taze, yeni söylenilmiş şiiri raks ederek döne döne söylese yaraşır.

GAZEL	Günümüz Türkçesiyle
1. Eser etmez n’idelim âh-ı seher-gâh sana Meger insâf vere dostum Allah sana	Allah sana insaf vermediği takdirde (duaların kabul edildiği) sabah vakti bile çekilen ahlar sana tesir etmez.
2. Hoş olur sohbet-i mey gecede mehtâb olıcak Nûr saç meclise gel kim demişiz mâh sana	Gece vakti içki meclisi hele bir de mehtap varsa, hoş olur. Sana ay demişiz, o hâlde meclise gel de nur saç.
3. N’idelim devr sunarsa sana şerbet bana zehr Bu cihân böyle olur gâh bana gâh sana	Bu talih sana şerbet bana zehir sunarsa elimizden ne gelir? Bu dünyanın hâli böyledir; bazen bana, bazen sana.
4. Göz yaşı encümünü rehber edinmezse eger Şeb-i gamda eremez âşık-ı gümrâh sana	Eğer yıldızları andıran gözyaşlarını rehber edinmezse gam gecesinde yolunu kaybetmiş olan âşık sana ulaşamaz.
5. Levh-i çehremde okumağa hikâyât-ı gamı Geceler subha değin şem’ tutar âh sana	Yüzüme yansıyan aşk derdinin hikâyelerini okumak için geceleri sabaha kadar âşığın ateşler, kıvılcımlar saçan âhı sana mum tutar.
6. Ey Necâtî taş iken la’l ede hurşîd gibi Bir nazar eyler ise himmetle şâh sana	Ey Necatî! Güzellik ülkesinin sultanı, himmet ile bir bakarsa güneş gibi değersiz taşı yakuta çevirir.

GAZEL	Günümüz Türkçesiyle
1. Dünyâyı bir yana kosalar bir yana seni Bana seni gerek seni ey bî-vefâ seni	Dünyayı bir yana seni bir yana koysalar, yine de bana sen gereksin ey vefasız, sen!
2. Müşkil bu kim muhabbet iki baştan olmadı Sevdirmedi sana beni illâ bana seni	Güçlük şurada ki aradaki aşk iki taraflı olmadı; seni bana sevdirdi de beni sana sevdirmedi.
3. Mihr ü vefâ için mi getirdi beni felek Cevr ü cefâ için mi yarattı Hudâ seni	Felek beni âşık ve aşkında vefalı olmak, seni de zulüm ve eziyet etmen için mi yarattı?
4. Âşıkların ne çektiğini anlamak için Allah edeydi bir güzele mübtelâ seni	Ah keşke, âşıklarının ne çektiğini anlaman için Allah seni de bir güzelin aşkına düşürseydi…
5. Bir bağrı katı yüzü açılmış güzel gerek Âyîne gibi göstere şâhım sana seni	Merhametsiz, hayasız bir güzel gerek ki, ayna gibi seni sana göstersin ey sultanım!
6. Oldun Necâtî sâye-i zülfünde pâdişâh Var ey gedâ ki kapladı zıll-ı hümâ seni	Necatî! Onun zülfünün sayesinde (gölgesinde) padişah oldun. Yürü, sevin ey dilenci! Zira seni hüma kuşunun gölgesi kapladı.

GAZEL	Günümüz Türkçesiyle
1. Lâle-hadler yine gülşende neler etmediler Servi yürütmediler gonceyi söyletmediler	Al yanaklı güzeller yine gül bahçesinden neler etmediler! Selviyi yürütmediler, goncayı da söyletmediler
2. Taşradan geldi çemen sahnına bîçâre-dürür Devr-i gül sohbetine lâleyi iletmediler	Lâle bahçeye dışarıdan gelen bir zavallıdır. Bundan dolayı onu gül meclisine sokmadılar.
3. Âdeti hûbların cevr ü cefâdır ammâ Bana ettiklerini kimselere etmediler	Aslında güzellerin âdeti hep eziyet ve cefadır; ama bana ettiklerini kimseye etmediler.
4. Hamdüllillah mey-i cân-bahş ile sâkîlerimiz Âb-ı hayvân ile Kevser suyun istetmediler	Allah’a hamdolsun ki sâkîlerimiz cana can katan şarap ile bize âb-ı hayât ile Kevser suyunu aratmadılar.
5. Ey Necatî yürü sabreyle elinden ne gelir Hûblar cevr ü cefâyı kime öğretmediler	Ey Necatî! Yürü sabreyle, elinden ne gelir. Güzeller cevr ü cefayı, eziyeti kime öğretmediler ki…