10. SINIF ÜNİTE SORULARI VE CEVAPLARI
1. Aşağıda verilen Tanzimat edebiyatına ait bilgilerden hangisi yanlıştır?
A) Tanzimat edebiyatının I. döneminde “sanat toplum için“, II. döneminde ise “sanat sanat içindir“ görüşü hakimdir.
B) 1860 yılında ilk özel gazetenin çıkması ile başladığı kabul edilir.
C) Batılı tarzda ilk eser örnekleri bu dönemde görülür.
D) Bu dönem sanatçıları divan şiirini şiddetle eleştirmişler; divan edebiyatı nazım şekli, ölçü ve nazım birimini bırakmışlardır.
E) Tiyatroyu halkı eğitmek için bir araç olarak görmüşlerdir.
Doğru Cevap: D
2. Öpkem kelip ogradım
Arslanlayu kükredim
Alplar başın togradım
Emdi meni kim tutar
Yukarıdaki şiir için aşağıdakilerden hangisi söylenemez?
Halk edebiyatından koşma nazım şekline örnektir.
Nazım birimi dörtlük tür.
Uyak kullanılmıştır.
İslamiyet öncesi döneme aittir.
Hece ölçüsü kullanılmıştır.
Doğru Cevap: A
3. 1911 yılında genç kalemler dergisinde yayınlanan yeni lisan makalesi ile ilgili ile başladığı kabul edilir.
Daha önceleri fazla denilmeyen Anadolu ve Anadolu insanı başlıca konu olarak kabul edilmiştir.
Toplum için sanat anlayışını savunan sanatçılar, Türkçe’ni bilim ve sanat dili haline getirmeye çalışmışlardır.
Yukarıdaki özelliklerinden bahseden edebi dönemimiz hangisidir?
A) Cumhuriyet edebiyatı
B) Tanzimat edebiyatı
C) Milli edebiyat
D) Halk edebiyatı
E) Anadolu edebiyatı
Doğru Cevap: C
4. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde yazım yanlışı yoktur?
A) Artık kullandığım onca ilaçta fayda etmiyor.
B) Edebiyat öğretmenimiz 2’şer şiir ezberlememizi istedi.
C) Muşmulaya bazı bölgeler de beş bıyık denir.
D) Ülkemizdeki okur yazar oranı her geçen gün yükseliyor.
E) Bu zamanlarda ateş böceği görmeniz imkansız.
Doğru Cevap: E
5. Aşağıda Dede Korkut hikayeleri ile ilgili verilen bilgilerden hangisinde bir yanlışlık yapılmıştır?
A) Dede Korkut hikayeleri 12 hikaye ve bir ön sözden oluşur
B) Dede Korkut hikayelerinde olaylar ve tasvirler nazım ile karşılıklı konuşmalar, duygular ve düşünceler nesir ile anlatılmıştır.
C) Oğuz Türkçesi ile söylenen Dede Korkut hikayelerinden biri Dresden’de biri de Vatikan’da olmak üzere iki nüshası vardır
D) Her hikayede adı geçen, olaylardan hisse çıkaran Dede Korkut; hikayenin yazarı değil, hikayeleri anlatan bilge bir kişidir.
E) Bu hikayeler halkın ortak malıdır. Akkoyunlar zamanında XV. yüzyılda yazıya geçirilmiştir.
Doğru Cevap: B
6. ………….……… nin ……………………… adlı eseri, Türk edebiyatındaki ilk hikaye örnekleri olarak kabul edilir.
Yukarıdaki boş bırakılan yerlere aşağıdakilerden hangisi sırasıyla getirilmelidir?
A) Samipaşazade Sezai – Küçük Şeyler
B) Ömer Seyfettin – Pembe İncili Kaftan
C) Anthony Çehov – Baharda
D) Ahmet Mithat Efendi – Letaif-i Rivayet
E) Yusuf Has Hacip – Kutadgu Bilig
Doğru Cevap: D
7. Aşağıdaki cümlelerin hangisinin yüklemi bir fiilimsidir?
A) Sınavda çıkan soruları evde çözeceğim.
B) Gideceğim buralardan arkama bakmadan.
C) Kolaylıkla çözebilirsin bu soruları.
D) Asıl sorun ne yaptığını bilmemektir.
E) Ne zaman dönecekleri belli değil gidenlerin.
Doğru Cevap: D
Alp Er Tunga öldi mü?
Issız ajun kaldı mu?
Ödlek öçin aldı mu?
Emdi yürek yırtılur.
Ödlek küni tavratur
Yalnguk küçin kevretür
Erdin ajun sevretür
Kaçsa tagı ertilür
8. Yukarıdaki şiir için aşağıdakilerden hangisi söylenemez?
A) Şirin nazım birimi dörtlüktür.
B) Yarım uyak kullanılmıştır.
C) İslamiyet Öncesi döneme ait ağıt örneğidir.
D) Dörtlükler halinde yazılmıştır.
E) Alp Er Tunga’nın ölümü üzerine yazılmış bir şiirdir.
Doğru Cevap: C
Böyle bağlar Yâr başın böyle bağlar Gül açmaz bülbül ötmez Yıkılsın böyle bağlar
9. Yukarıdaki şiirdeki altı çizili kelimeler ile yapılan edebi sanat hangi şıkta doğru olarak verilmiştir?
A) Tevriye B) Teşbih C) İstiare D) Kinaye E) Cinas
Doğru Cevap: E
10. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde virgül farklı bir görevde kullanılmıştır?
A) İlk romanını yazan yazar, roman kahramanlarının olaylar karşısındaki ruh hallerini ustaca yansıtmış.
B) Kitabını yazarken çevresinden, çocukluk anılarından sıkça yararlanmış.
C) Sevgiyi, nefreti ve umudu olayların içinde ustaca eriterek okuyucuya sunmuş.
D) Bu romanı okurken yemyeşil kırlarda, uçsuz bucaksız ormanlarda hissediyorsunuz kendinizi.
E) Bence bu yazar üslubuyla, konusuyla okuyucunun gönlünü kısa zamanda fethedecektir.
Doğru Cevap: A
11. Karagöz gösterimi yapan kişiye …….. denir. Orta oyununda başoyuncular olarak kabul edilen ……….. ve ……….. Karagöz ile Hacivat’ın karşılıklarıdır. Oyunun asıl bölümü ………. adını alır. Oyunun en kısa bölümü ise bir sonraki oyunun adının ve yerinin söylendiği…………… bölümüdür.
Paragrafta boş bırakılan yerlere aşağıdaki sözcüklerden hangisi getirilemez?
A) Kavuklu B) Hayalî C) Bitiş
D) Pişekar E) Muhavere
CEVAP: E
12. Aşağıdakilerden hangisi yüklemin türüne göre diğerlerinden farklıdır?
A) Gökyüzünün başka rengi de varmış.
B) Geç fark ettim taşın sert olduğunu.
C) Su insanı boğar, ateş yakarmış.
D) Her doğan günün bir dert olduğunu, insan bu yaşa gelince anlarmış.
E) Neden düşman görünürsünüz yıllar yılı dost bildiğim aynalar?
CEVAP: A
13. (I)Koşarak yanımıza gelen çocuğa çeviriyoruz bakışlarımızı.(II) Bir şeyler anlatacak ve hemen yanımızdan gidecek sanki.(III)Yüzünde bir heyecan dalgası görünüp kayboluyor. (IV)Hepimizin yüzüne tek tek bakarak konuşmaya başlıyor.(V)Söyleyeceği sözleri hepimiz merakla bekliyoruz.
Paragraftaki cümlelerin hangisi yapı bakımından diğerlerinden farklıdır?
A) I B)II C) III D) IV E)V
CEVAP:B
14. Zavallı anneciğim babamın hastalıklarıyla uğraşmaktan başını kaşıyacak, etrafına bakacak vakit bulamadığı sırada bile bu hallerimi kaç kere görüp -sanki ben de tehlikeli bir hastalığa tutulmuşum gibi- telaş ve endişeye düşmemiş miydi? Hatta bir defasında onu böyle üzmekten derin bir vicdan azabı duyarak ve kendi kendime iğrenerek ölümü göze alan ben değil miydim?
Paragraf, metin türlerinin hangisinden alınmıştır?
A) Günlük B) Gezi Yazısı C) Anı
D) Biyografi E) Hikaye
CEVAP: C
15. (I) Haber yazıları toplumun büyük bir kısmını ilgilendirmelidir.(II) 5N1K kuralı uygulanmalıdır.(III) Yazan kişi tarafsız olmalı, yorumdan kaçınmalıdır.(IV)Haberde anlatılanların ilgi çekici olma zorunluluğu yoktur.(V)Haber, kim ve ne sorularına cevap vermelidir.
Paragraftaki hangi cümlede bilgi yanlışı vardır?
A) V B) IV C) III D) II E) I
CEVAP: B
I. Varlık Dergisi en güzel edebiyat dergisidir.
II. O karar Resmi Gazete’de de yer aldı.
III. Taşınacağımız ev Kültür sokağındaymış.
IV. 25 Kasım Salı Günü son olarak yapıldı.
V. Kış geldimi sanki sokaklarda hayat duruyor.
16. Numaralanmış cümlelerin hangisinde bir yazım yanlışı yoktur?
A) I B) II C) III D) IV E) V
CEVAP: B
17. Aşağıdaki geleneksel Türk tiyatrosu ve modern Türk tiyatrosu arasındaki farklardan hangisi yanlıştır?
A) Modern Türk tiyatrosunda teknoloji kullanılır, geleneksel Türk tiyatrosunda ise teknoloji kullanılmaz.
B) Geleneksel Türk tiyatrosu halk çevresinde, modern Türk tiyatrosu ise aydın çevrede ortaya çıkmıştır.
C) Geleneksel Tük tiyatrosunda sadece belirli tipler vardır, modern Türk tiyatrosunda çeşitli karakterler ve tipler olabilir.
D) Modern Türk tiyatrosunda sahne, geleneksel Türk tiyatrosuna göre daha detaylıdır.
E) Geleneksel Türk tiyatrosunda bir ön hazırlık çalışması varken, modern Türk tiyatrosu provasızdır.
CEVAP: E
18. Aşağıdakilerden hangisi Servet-i Fünun Dönemi anı yazarlarından biri değildir?
A) Hüseyin Cahit Yalçın
B) Halit Ziya Uşaklıgil
C) Mehmet Rauf
D) Ahmet İhsan Tokgöz
E) Orhan Veli Kanık
CEVAP: E
19. “Çok yakın zamanda Gaziantep’e yolculuk yaptık. Yola İstanbul’dan çıktık. Direkt uçak ile Gaziantep’e indik. İkindi vakti Gaziantep Ömeriye Camii’ye gittik. Ömeriye Camii; büyük ihtişamı, inanılmaz mimarıyla göz dolduruyordu. Ulu Caminin içine girince duvarlardaki hat yazıları ile caminin içindeki havuzu inanılmazdı. Bu arada her yeri aşırı derecede tarih kokuyordu.”
Yukarıdaki metin aşağıdaki metin türlerinden hangisinden alınmıştır?
A) Günlük B) Fıkra C) Gezi Yazısı
D) Deneme E) Biyografi
CEVAP: C
20. 1911’de Selanik’te başlayan 1923 Cumhuriyet’in ilanına değin süren bir edebiyat akımı ve bu akıma katılan sanatçıların oluşturduğu topluluktur. Bu dönemde, yazınsal ürünler yabancı etkilerinden tamamen kurtulmaya başlamış; kendi ulusal değerlerimize dönülmüştür. Sanatçılar, halka halkın konuşma diliyle seslenmeyi ilke edinmiştir.
Yukarıda tanıtılan edebiyat dönemi düşünüldüğünde aşağıdakilerden hangisi, bu edebiyat döneminin roman ve hikâyesinin özelliklerinden biri olamaz?
A) Realizm ve natüralizm roman ve hikâyeye tamamen hâkim olmaya başlamıştır.
B) Toplumu ilgilendiren konularla birlikte, insan psikolojisine ve ruhsal çözmelerine de yer verilmiştir.
C) Roman ve hikaye bu dönemde teknik bakımından Batı edebiyatı standartlarına yükselmiştir.
D) Betimlemeler etkili ve doğru bir şekilde yapılmış, süslü ve ağır bir dil kullanılmıştır.
E) Yazarlar eserlerinde İstanbul dışına açılmış, Anadolu ve Anadolu halkı eserlere konu edilmiştir.
21. Sanatçı bu romanında birbirine tamamen zıt karakterde iki kahramanı vardır. Bu iki kahramanın çeşitli yönlerine çeşitli ışıklar tutarak, onları okuyuculara tanıtmaya çalışır. Kahramanların ikisi de Türk aileden gelmiş iki gençtir. Ancak bunlardan biri, batı uygarlığının yalnız bize yatkın ve yararlı yönlerini almasını bilen, gereksiz taraflarına önem vermeyen, yerli ve çalışkan bir insan tipini; öteki ise batılılaşmayı dar anlamda alafrangalığa özenmek, hatta züppeleşmek şeklinde anlayan, tembel bir insan tipini temsil eder. Kahramanlardan biri Felatun Bey diğeri de Rakım Efendi’dir. Yazar bu iki kişi üzerinden bu romanında iyiyle kötünün, çalışkanlıkla tembelliğin, temelde yerli kalışla soysuzlaşmanın eleştirmelerini yapmış ve sonuçlar çıkarmıştır.
Yukarıda özeti verilen roman düşünüldüğünde aşağıdakilerden hangisi, bu romanın yazarına bir eser değildir?
A) Henüz On Yedi Yaşında
B) Letaif-i Rivayat
C) Hasan Mellâh
D) Hüseyin Fellah
E) Kırık Hayatlar
Bu akşam rüyamda Leyla’yı gördüm
Derdini ağlarken yanan bir muma
İpek saçlarını elimle ördüm
Ve bir kement gibi taktım boynuma
22. Bu dizelerle ilgili olarak aşağıda söylenenlerden hangisi yanlıştır?
A) Belirtme ve niteleme sıfatı almış bir ad vardır.
B) Belgisiz sıfata yer verilmiştir.
C) Kurallı bileşik sıfata yer verilmiştir.
D) Türemiş ve basit sıfata yer verilmiştir.
E) İşaret sıfatına yer verilmiştir.
Bütün bilimler ve felsefe arasında ortak olan bilgi, bir fenomendir. Fakat bu fenomende birçok problem vardır. Bilim, bilgi fenomeninin bu problemlerinden hiçbirisiyle uğraşmaz. Her bilim, doğrudan olarak kendi alanına giren şeyleri, var olan şeyleri ele alır. Onlardaki problemleri adım adım izler ve bu problemleri çözmeye çalışır. Kendi alanındaki bilgiyi geliştirir, derinleştirir ve ilerletir.
23. Bu parçanın cümleleriyle ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi söylenemez?
A) Birden fazla yargı bulunan cümleler vardır.
B) Girişik bileşik cümleye yer verilmiştir.
C) Bağımlı sıralı cümleye yer verilmiştir.
D) Basit cümleye yer verilmiştir.
E) İç içe bileşik cümleye yer verilmiştir.
