Paragrafta Yardımcı Düşünce
Bir paragraf ana düşünce üzerine kurulur, yani her paragrafın bir ana düşüncesi vardır. Paragrafta bu ana düşünceyi destekleyen, açıklayan, okuyucuyu bu ana düşünceye sevk eden birden fazla yardımcı düşünce bulunur. Yani başka bir deyişle temel cümleyi açıklayan cümlelere (düşüncelere) yardımcı düşünce denir.
Yardımcı düşünce ile ilgili sorularda bu paragrafta aşağıdakilerden hangisine “değinilmemiştir“, “ulaşılamaz“, “yazardan beklenemez“, “çıkarılamaz” gibi olumsuz yargılar bulunur.
Örnek:
Öykü romana göre daha ustalık gerektiren bir türdür. Yazarın romandaki kadar geniş bir alanı yoktur, dar bir alanda tüm hünerini göstermelidir. Öykü kısa olduğu için hata kabul etmez. Öykü kısa mesafe, roman ise maraton koşan bir sporcuya benzer; kısa mesafede yaptığın hatanın telafisi yoktur. Güzel bir öykünün okuyucunun damağında bıraktığı tada diyecek yoktur. Tıpkı az ve güzel bir yemek gibi.
Bu parçadan hareketle aşağıdakilerden hangisi söylenemez?
A) İyi bir öykü yazmak romandan daha zordur.
B) Öykü yazarları güzel bir öykü yazmak için daha çok zorlanır.
C) Bazıları için öykünün tadı başka olsa da romanın verdiği keyif çok farklıdır.
D) Öykünün kısa olması okuyucuyu etkileyen faktörlerden biridir.
E) Öykü kusurları gizleme açısından roman kadar elverişli değildir.
- Yardımcı düşünce ile ilgili sorularda parçada geçen söz ve söz öbeklerinin anlamları iyi yorumlanmalıdır.
- Parçayı okurken her yardımcı düşünce çizilerek belirlenerek şıklarla eşleştirilmesi faydalı olacaktır.
Örnek:
İlk örnekleri Yunan ve Latin Yazarlar tarafından verilen deneme, XVI yüzyılda Fransız yazar Monteigne ile birlikte bir edebi tür haline gelmiştir. Yazarın özgürce her konuda yazabildiği denemelerde ortaya sürdüğü savları ispat zorunluluğu yoktur. Deneme yazarı birçok kaynaktan beslenir: Felsefî, sosyolojik, tarihî tema ve olayların yanında bilimsel veriler ve ünlü kişilerin özdeyişleri olabilir. tüm bu olay ve veriler yazarın kaleminde yeniden şekillenir ve okuyucuya aktarılır. Dil sıkı kurallardan arınmış, resmi kıyafetleri üzerinden çıkarmış özgürce hareket edebileceği bir alan bulmuştur kendine.
Bu parçada deneme ile ilgili aşağıdakilerden hangisine değinilmemiştir?
A) Çeşitli kaynaklardan beslendiğinden
B) Üslup özelliklerine
C) Savunulanların ispatlanmasının gerekmediğine
D) Deneme yazarının alanında yetkin biri olması gerektiğine
E) Tarihsel gelişimine
