KADI BURHANEDDİN
GAZEL | Günümüz Türkçesiyle |
1. Niçe kim ömrüm var benüm yüzün gibi yüz görmedim Vallah ki yüzün göreli özgelere yüz görmedim | Yaşadığım bu ana kadar yüzün gibi yüz görmedim. Vallahi yüzünü göreli başkalarına bakmadım. |
2.Boyun gibi serv-i revân gözün gibi nergis-i mest Zülfün ile yüzün gibi gece ve gündüz görmedim | Boyun gibi yürüyen uzun boylu selvi, gözün gibi sarhoş nergis, zülfün gibi gece ve yüzün gibi gündüz görmedim. |
3. Varlığım ilini şehâ şöyle cemâlin aldı ki Âyîneye kılıp nazar ben beni sensiz görmedim | Ey güzeller sultanı! Yüzünün güzelliği varlığım ülkesini öyle aldı ki, aynaya baktığımda kendimi sensiz görmedim. |
… | |
4. Sinin gibi gözü Hatâ, saçı Habeş, özü Hoten Bilin gibi bir bel dahı yüzün gibi yüz görmedim | Senin gibi gözü Hatâ ülkesindeki güzellerin ve ceylanların gözüne benzeyen, saçı Habeşliler gibi (siyah) olan, kendisi Huten’deki güzelleri andıran bir sevgili, senin belin gibi bir bel, yüzün gibi bir yüz görmedim. |
5. Bitti yirinden göreli boyunu serv-i bûstân Ayda bunun gibi alın güneşte bu yüz görmedim | Senin boyunu göreli bağda bahçede biten selvi ağacı bile yerinden koptu. Ayda bunun gibi bir alın, güneşte bu yüzü görmedim. |
TUYUĞ Dilberin işi itâb u nâz olur Çeşmi câdû gamzesi gammâz olur Ey gönül sabr et tahammül kıl ona Yâre erişmek işi az az olur
GÜNÜMÜZ TÜRKÇESİYLE: Dilberin âşıklara işi, ya azarlama ya naz olur. Gözleri sihirler yapan bir cadı, yan bakışı da fitne fesat çıkarıcıdır. Ey gönül! Sen bunlara tahammül et, sabret. Çünkü sevgiliye ulaşma yavaş yavaş olur.
TUYUĞ Özünü alşah gören serdâr olur Enelhak davî kılan berdâr olur Oldur er Hak yoluna baş oynaya Döşekte ölen yiğit murdâr olur
GÜNÜMÜZ TÜRKÇESİYLE: Kendisini aşağı gören (mütevazı olan) başa geçer. “Ben Hakk’ım” diyen (benlik davası güden) ise asılır. Er olan Hak yolunda başını fedadan çekinmeyen kişidir. Döşekte ölen yiğit de olsa, murdar sayılır.
Tuyuğ, Türk edebiyatında görülen dört mısralı bir nazım şeklidir. Genellikle rubai gibi kafiyelenir. Anadolu sahasında çok az kullanılmıştır.