Paragrafta Yapı
Bir paragraf aynı anlam ve dilbilgisi açısından uyum içinde olan cümleler topluluğudur. Bir paragrafta sadece bir konunun bir yönü anlatılır. farklı bir konuya ya da konunun farklı bir yönünü anlatmaya geçilirse metin ikinci paragrafla devam eder.
Paragrafta bir önceki cümlede geçen anahtar kelime ve kavramlar bir sonraki cümleyle geçişi sağladığından bu anahtar kelimeler iyi tespit edilmelidir.
Paragraf genel olarak giriş bölümü, gelişme bölümü ve sonuç bölümü olmak üzere üç bölümden oluşur.
Paragrafta Giriş Bölümü:
Giriş bölümü bağımsız bir cümle ile başlar. kendinden önceki bir cümleye atıfta bulunan kelime ve kavramlar bulunmaz.
“oysa, şöyle ki, dediğimiz gibi, halbuki, kısacası, ama, fakat, bundan dolayı, yine de, bu nedenle, ne var ki, bunun için…” gibi bağlayıcı ögeler bulunmaz.
Örnek:
“Bazı soruları çözmek oldukça zordur.” cümlesi bir paragrafın giriş cümlesi olabilir. Çünkü kendinden önceki bir cümleye bağlayıcı her hangi bir kelime kullanılmamış.
“Bütün bu araştırmalar yanlış yolda olduğumuzu gösteriyor.” Cümlesi ise bir paragrafın giriş bölümü olamaz. Çünkü Bütün bu araştırmalar dediğine göre kendinden önceki cümlede bahsedilen araştırmalar olmalı.
Paragrafta Gelişme Bölümü:
Konunun geliştirildiği, giriş bölümünün devamı olan, anlam ve dil uyumu bakımından sonuç cümlesine bağlanan cümle veya cümlelerdir.
Gelişme bölümünde girişte verilen duygu ve düşünceler devam ettirilerek açıklanır. Bu açıklama sırasında düşünceyi geliştirme yollarından yararlanılır. Ana düşünce belirginleşir. Giriş bölümünde bahsedilen konu örneklerle açıklanır.
Paragrafta Sonuç Bölümü:
Giriş bölümünde bahsedilen, gelişme bölümünde çeşitli teknikler ve örneklerle açıklanan konunun sonuca bağlanıp paragrafın bitirildiği bölümdür. Genellikle ana fikrin olduğu bölümdür. genel bir yargı bildirir.
Örnek:
Son günlerde tüm Dünya’da olduğu gibi ülkemizde de korona salgını ile mücadele ediyoruz. Ama insanlar işin ciddiyetini kavramış gibi gözükmüyorlar. Her gün yetkililerin maske, mesafe ve temizlik ikazları adeta havada kalıyor. Sokaklarda maskesi kolunda, çenesinde dolaşan bir sürü insan. Sosyal mesafe desen hiç yanlarından geçmiyor. Günlük hasta sayılarındaki artış bunun en iyi göstergesi. Bir an önce tedbirlere sıkı sıkıya uymazsak bu salgından kurtuluşumuz yok.
Yukarıdaki paragrafı incelediğimiz zaman:
Giriş Cümlesi: Son günlerde tüm Dünya’da olduğu gibi ülkemizde de korona salgını ile mücadele ediyoruz.
Gelişme Cümlesi: Ama insanlar işin ciddiyetini kavramış gibi gözükmüyorlar. Her gün yetkililerin maske, mesafe ve temizlik ikazları adeta havada kalıyor. Sokaklarda maskesi kolunda, çenesinde dolaşan bir sürü insan. Sosyal mesafe desen hiç yanlarından geçmiyor. Günlük hasta sayılarındaki artış bunun en iyi göstergesi.
Sonuç Cümlesi: Bir an önce tedbirlere sıkı sıkıya uymazsak bu salgından kurtuluşumuz yok.
Ana Fikir: Korona salgınından kurtulmak için kurallara sıkı sıkıya uymalıyız.
