DEDE KORKUT HİKAYELERİ

Türklerin bilinen en eski destansı hikayelerinden olan Dede Korkut Hikayelerinin ne zaman oluştuğu tam olarak bilinmemektedir.

X -XII yüzyıllar arasında oluştuğu tahmin edilen eserde Türklerin iç ve dış düşmanları ile yaptıkları mücadeleler, kahramanlıklar anlatılmaktadır. Hikayeler Türklerin tarihine ışık tutması açısından önemlidir. Eserde Türk kültürünü, örf ve adetlerini, inançlarını, değerlerini bulmak mümkündür.

Dede Korkut Hikayeleri 12 hikaye ve bir ön sözden oluşmaktadır.

Hikayelerin çoğu Doğu ve Güneydoğu Anadolu Bölgesinde geçmektedir.

XV. yüzyılda Akkoyunlular tarafından yazıya geçirildiği tahmin edilmektedir.

Kitabın bilinen iki nüshası vardır. Bunlar, Dresten ve Vatikan’dadır.

Kitabın yazarı bilinmemektedir. Dede Korkut, her kitapta geçen bir kahramandır. Bilgisine güvenilen, sözü dinlenen, şair, alim ve din adamı olan ulu bir bilge kişidir. hikayelerde çocuklara isim koyar, halka ve kağana yol gösterir, dualarda bulunur.

Eserin dili oldukça sade ve süssüzdür. Azeri Türkçesinin özellikleri görülür.

Dede Korkut Hikâyeleri ilk olarak Kilisli Rifat tarafından 1916’da Arap harfleriyle “Kitâb-ı Dede Korkud alâ Tâife-i Oğuzân” adıyla İstanbul’da yayımlandı.

Orhan Şaik Gökyay, 1938 yılında “Dede Korkut” adıyla yayımlamıştır.

Kitaptaki Hikayeler:

1- DİRSE HAN OĞLU BOĞAÇ HAN

2- SALUR KAZANIN EVİNİN YAĞMALANMASI

3- KAM BÜRE BEG OĞLU BAMSİ BEYREK

4- KAZAN BEYİN OĞLU URUZ BEYİN TUTSAK OLMASI HİKÂYESİ

5- KOCA DUHA OĞLU DELİ DUMRUL HİKÂYESİ

6- KANLI KOCA OĞLU KAN TURALI HİKÂYESİ

7- KAZICIK KOCA OĞLU YİĞENEK HİKÂYESİ

8- BASAT’IN TEPEGÖZÜ ÖLDÜRMESİ HİKÂYESİ

9- BEGİL OĞLU EMREN’İN HİKÂYESİ

10- UŞUN KOCA OĞLU SEĞREK HİKÂYESİ